• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

pluimveeactueel.bePluimveebedrijf pluimvee nieuws

  • Nieuws
  • Diergezondheid
  • Huisvesting pluimvee
  • Marktprijzen
  • Mest
  • Pluimveetak
  • Wet en regelgeving
  • Abonneren & meer
    • Gratis abonnement op de Pluimveekrant
    • Uw abonnement op de Pluimveekrant aanpassen
    • Adverteren
    • Contact
    • Inschrijven nieuwsbrief
  • Vakpartners
    • MSD Animal Health
    • Trouw Nutrition
  • icon

Is geslachtsbepaling broedei in zes dagen verantwoord?

Broederij Leghennen 29 juli 2021

Is geslachtsbepaling broedei in zes dagen verantwoord?

Het maatschappelijk debat over het doden van leghaantjes legt de dilemma’s rond geslachtsbepaling in het broedei bloot. Want wanneer voelt het embryo pijn? Is creëren en beëindigen van leven zonder dat er een productiereden achter zit, verantwoord? Van de ene ethische discussie vallen we in de andere. “Mensen hebben ook moeite om de techniek te begrijpen.”

Geslachtsbepaling broedei

De Nederlandse afdeling van World’s Poultry Science Association (WPSA) organiseerde begin juni een speciaal webinar over geslachtsbepaling in het broedei. Voor het onderwerp wordt aandacht gevraagd omdat de sector van het pad van het doden van leghaantjes af wil, mede ingegeven door de strengere wet- en regelgeving binnen de Europese Unie.

Toch is ook geslachtsbepaling in het broedei als alternatief niet onomstreden. Sterker nog, nadat Duitsland in 2022 is overgestapt op een totaalverbod op het doden van leghaantjes, mag in 2024 ook niet meer in het broedei worden ingegrepen na dag zes. Er moet dus nog een tandje bij, want de beschikbare technieken zijn nog niet zo ver. “In negen dagen kan het geslacht nu worden bepaald. In Ovo doet dit met een naald. Seleggt en Planteggt met een laser of magnetisch”, vertelt professor Rudolf Preisinger van de EW Group. Hij heeft zijn twijfels of de beschikbare technieken in 2024 wel voldoende ver genoeg zijn ontwikkeld om het geslacht vóór dag zes te bepalen. “We moeten een gat maken in de schaal. Hoe eerder we dat doen, hoe kwetsbaarder het embryo.” 

Spanningsveld tussen regelgeving en pijnperceptie

Volgens Preisinger is daarbij een spanningsveld tussen regelgeving en pijnperceptie . “Wanneer voelt het embryo pijn? En is een grijs gebied tussen zeven en veertien dagen. Daarna weten we dat er pijn gevoeld wordt. Tot zeven dagen is er geen pijnperceptie.” Er zijn technieken waarbij er niet in de schaal wordt geprikt. Er worden inwendige foto’s gemaakt en beoordeeld of het embryo bruine of witte veren heeft. Bruin is een vrouwtje, wit een mannetje. Dit gebeurt op dag dertien. Volgens de nieuwe wetgeving in Duitsland is dat dus te laat om nog in te grijpen. 

“In ovo geslachtsbepaling enige alternatief”

Martijn Haarman van broedmachinefabrikant HatchTech, co-eigenaar van Seleggt/Respeggt en Plantegg GmbH, ziet ook dat de sector nog niet klaar is om de stap naar geslachtsbepaling in het broedei vóór dag zes te maken. “Er zijn vandaag nog geen technologieën die dat kunnen. Zonder de geslachtsbepaling in het broedei is het mesten van de haantjes het enige alternatief. Daar zit een enorme onbalans. Van geslachtsbepaling in het ei weten we niet wat de pijnperceptie is in het ‘grijze gebied’. Toch moeten we voldoen aan strenge eisen. Maar gaat het om haantjes mesten, dan mag alles. In andere landen is er nog geen wetgeving, maar we zien wel dat Duitsland vaak leidend is. Het hangt wel in de markt.”

Haarman is er van overtuigd dat de in ovo-technieken de toekomst zijn. “Er zijn vier methoden. Veerkleuranalyse op bruine hennen kan op dag dertien. Andere technieken kunnen het geslacht op dag negen bepalen. Met een laser wordt er bijvoorbeeld een gat van 0,3 millimeter in eischaal maakt. Dan komt er een zuignapje op, waardoor ik wil stellen dat dit een niet-invasieve werkwijze is. Aan het napje wordt gezogen om er een klein beetje vloeistof uit te halen. Die gaat of in een pcr-machine, de Plantegg-methode, of als estrone sulfate in het Elisa-proces. De Seleggt-methode.”  

Verbetering systemen en verhoging capaciteit

Aan de systemen worden zaken verbeterd en de capaciteit wordt verhoogd. “Kansen voor dag zes zijn er, maar geen garantie dat dat lukken. Is die dag zes echt zo noodzakelijk en wenselijk zoals de Duitse wetgeving dat zegt?”, vraagt Haarman zich hard op af. “Onze algemene visie is hoe eerder hoe beter, maar het moet niet ten koste gaan van de performance. Dat is mijn gevoel erbij. Dat is misschien in tegenspraak met doelstelling van de Duitse wetgeving. Pijnbeleving is daarbij heel erg belangrijk geworden. Er wordt naar stimuli gekeken, maar wordt er ook daadwerkelijk pijn waargenomen? Volgens een onderzoek van Amanda McIlhone heeft het embryo geen hersenactiviteit op dag twaalf. Hebben we het dus over daadwerkelijk over pijnbeleving of om een reactie op de stimulus. In mijn optiek is er bovendien zonder doden van dieren geen veehouderij mogelijk. Dit moet je snel en effectief doen. Kijk ik naar de snelheid die we op dag negen halen, dan vind ik het bijzonder dat niemand vraagtekens zet bij de pijnbeleving bij het mesten van haantjes. Wordt er met twee maten gemeten?”   

Dubbeldoelkip gepasseerd station

Het andere alternatief om het doden te voorkomen, is dus het opfokken van leghaantjes. Econoom Peter van Horne van Wageningen University (WUR) maakt korte metten met de economische haalbaarheid van de zogenoemde ‘dubbeldoelkip’. “Totaalplaatje: 307 miljoen extra kosten in Nederland voor dezelfde eiproductie. Het is een extreem dure variant. We stappen dan af van de typische efficiënte leghen. In mijn ogen is dit niet de oplossing, dan raak je af van weg met efficiënte leghen.” Ook de milieudruk is een stuk hoger. “We hebben het over een voerverbruik van vijf kilo gemiddeld, meer landgebruik en extra energie en verwarming. Op basis van vijf kilo pakken, die heel negatief uit. Net in deze markt waar prijs hoog is.”

Wat Van Horne betreft is de dubbeldoelkip een gepasseerd station. “De toekomst ligt in meer efficiënte geslachtsbepaling om de kosten te verlagen. Blijft echter de vraag, hoe dit in de markt ligt. Wat vindt de consument er van? Alles bepalend is wat wetgever en supermarkten daarin gaan besluiten.” 

Tekst: Martin de Vries
Beeld: AAT

Je hebt zojuist een artikel gelezen uit de Pluimveekrant. De krant gratis thuis op de mat?

Abonnement vakbladen

    Het gaat hierboven om een jaarabonnement. Hierbij geldt een opzegtermijn van 1 maand.
Deel dit artikel

Primaire Sidebar

Recent nieuwsPartner nieuws
Voorjaarskoersen
23 mrt

Boerenbond kleurt de voorjaarskoersen

Scharrelvleeskuikens
23 mrt

Scharrelvleeskuikens kunnen lagere klimaatimpact hebben dan reguliere vleeskuikens 

Energie besparen
22 mrt

Alleen al met ventilatie is veel energie te besparen 

Vlaamse regering
22 mrt

Vlaamse regering keurt Vlaamse invulling GLB 2023-2027 goed

Demoproject OptiWel-Emis, ook iets voor jou?
21 mrt

Demoproject OptiWel-Emis, ook iets voor jou?

Toon meer

Meer lezen over: leghennen

Onderzoek naar effecten verwerkte dierlijke eiwitten voor legkippen

Onderzoek naar effecten verwerkte dierlijke eiwitten voor legkippen

actualiteiten pluimveesector

Een terugblik op de actualiteiten voor de pluimveesector in Vlaanderen

zomertijd

Zomertijd voor jouw leghennen! Of toch niet?

Meer lezen over:

Maak uw keuze:

Diergezondheid

Huisvesting pluimveehouderij

Kies pluimveetak

Marktprijzen

Mest

Wet en regelgeving

Toon meer

Footer

Vakpartners

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

 *
 *
Vul hier uw e-mailadres in
  • Abonneren
  • Adverteren
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Copyright © 2023 Prosu Media Producties | Privacy | Algemene voorwaarden | Disclaimer |

  • Nieuws
  • Diergezondheid
  • Huisvesting pluimvee
  • Mest
  • Marktprijzen
  • Pluimveetak
  • Wet en regelgeving
  • Abonneren & meer
    • Gratis abonnement op de Pluimveekrant
    • Uw abonnement op de Pluimveekrant aanpassen
    • Adverteren
    • Contact
    • Nieuwsbrief
  • Vakpartners
    • MSD Animal Health
    • Trouw Nutrition
Pluimveebedrijf maakt gebruik van cookies
Deze site maakt gebruik van cookies. Door op "AKKOORD" te drukken, gaat u akkoord met alle cookies. Pas uw voorkeuren aan bij instellingen als u de cookies niet (allemaal) wilt accepteren.

Zelf instellenAKKOORD
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Noodzakelijk

Noodzakelijke cookies gebruiken we om de basisfuncties van de site te kunnen laten draaien. Deze cookies verzamelen nooit persoonsgegevens.

Social media

Opslaan en accepteren